آیا تا به حال در حین رزرو پرواز یا خرید قطعی بلیط هواپیما مفهوم کلاس پروازی مد نظر شما بوده است ؟ حتما به دفعات به کلاس های پروازی موجود بر روی بلیط پرواز توجه کرده اید ؛برای تفهیم بهتر این کلاس های پروازی با تور و ویزا همراه شوید.

کلاس پروازی هواپیما یا IATA class coades همانطور که از نامش مشخص است ،زیر نظر "یاتا" تعیین می گردد. یاتا انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی است که دفتر مرکزی آن در شهر مونترال کانادا قرار دارد. درجه بندی صندلی هواپیما در ایرلاین های مختلف ،متفاوت است.این درجه بندی روی نرخ بلیط هواپیما موثر است ،در واقع با تغییر نوع کلاس پروازی ،قیمت بلیط هواپیما نیز تغییر خواهد کرد.به عبارتی می توان گفت انواع کلاس پروازی برای کمک به شرکت های هواپیمایی است تا از این طریق بتوانند با توجه به استانداردهای تعریف شده در سفرهای هوایی و سایر شرایط ترافیک  در پروازها  بلیط هواپیما را با نرخ معقولی به مسافران عرضه کنند.

کلاس های پروازی در ایرلاین ها به سه دسته فرست کلاس ،بیزنس کلاس و اکونومی کلاس تقسیم می شوند ،که در ادامه به شرح آن خواهیم پرداخت.

(1) فرست کلاس (درجه یک)
صندلی های فرست کلاس به عنوان گرانترین صندلی یک پرواز به شمار می روند و در بین دیگر کلاس های پروازی بالاترین قیمت را دارا می باشند و چون  صندلی این کلاس پروازی بزرگتر و راحت تر از دیگر کلاس های پروازی است و ممکن فضای بیشتری را اشغال کند برای این کلاس پروازی از هواپیمای بوئینگ دوطبقه یا ایرباس استفاده می کنند. امکانات این کلاس پروازی عموما به بهترین شکل در اختیار مسافر قرار می گیرد ،صندلی فرست کلاس به صورت خصوصی به صورت یک اتاقک شخصی و مبله و مخصوص یک نفر است و شامل یک مانیتور خصوصی ،لپ تاپ ،اینترنت ماهواره ای ،صندلی اتوماتیک با قابلیت تنظیم های گوناگون می باشد. مسافران فرست کلاس را عموما سرمایه داران و مسافران خاص تشکیل می دهند از این رو برخی از ایرلاین ها علاوه بر امکانات مذکور ،اتاق جلسات و کابین مخصوص برای گفتگوها و جلسات این افراد تعبیه کرده اند. در این کلاس پروازی انتخاب نوع غذا توسط مسافر انجام می شود و معمولا غذا به صورت گرم سرو می گردد. مهمانداران در این کلاس پروازی دارای تجربه بیشتر وبا توجه خاصی با  مسافران برخورد می کنند. انتقال مسافران فرست کلاس به صورت جداگانه از سایر مسافرین انجام می گردد. در ترمینال فرودگاه نیز کانتر پذیرش مسافران فرست کلاس  از دیگر مسافران مجزاست و برای دریافت کارت پرواز اولویت دارند. مسافران فرست کلاس آخرین مسافران در موقع ورود به هواپیما و نخستین مسافران در زمان خروج از هواپیما می باشند.

پرواز امارات از تهران به مقصد شانگهای چین یا به مقصد کشوری در اروپا یا پرواز ایرفلوت روسیه از مسکو به مقصد توکیو در ژاپن  از نمونه های پرواز فرست کلاس می باشند.

(2) بیزنس کلاس (درجه تجاری)

بعد از فرست کلاس ،بیزنس کلاس دومین درجه کیفی صندلی در هواپیماست که دارای دو ردیف مجزا بوده و در جلوی کلاس اکونومی با فاصله بیشتر قرار گرفته است.صندلی بیزنس مبله ،جادار،اتوماتیک وراحت است ولی نسبت به فرست کلاس از کیفیت پایین تری برخوردار است به علاوه در این نوع کلاس پروازی امکانات موجود صوتی و تصویری در کابین های این کلاس پروازی به صورت خصوصی نبوده و به شکل همگانی و عمومی است.

 در کلاس تجاری سرو غذا به صورت گرم و با کترینگ مناسب  و قابل قبول انجام می شود ، اما مسلما درجه کیفی پایین تری نسبت به فرست کلاس  دارا می باشد.امکانات رفاهی در این کلاس پروازی از کانتر مستقل  تا حمل و نقل مجزا از ترمینال  به سمت هواپیما و برعکس به بهترین شکل انجام می شود.  در مورد قیمت بلیط بیزنس کلاس باید بگوییم که نسبت به فرست کلاس ارزان تر اما نسبت به اکونومی دارای هزینه بالاتری می باشد.
پرواز ایرلاین قطر ایرویز از تهران به پوکت تایلند یا از استانبول به دوحه،نمونه هایی از یک پرواز با درجه تجاری  هستند.

(3) اکونومی کلاس (درجه اقتصادی )

اکونومی کلاس آخرین کلاس پروازی در هواپیماست و در بین مسافران عادی رایج می باشد.این کلاس پروازی معمول ترین و متداولترین نوع در بین کلاس های پروازی است و بیشتر صندلی هواپیماها به کلاس اکونومی اختصاص یافته وصندلی های اکونومی کلاس  عمدتا توسط مسافرانی که سفرهای تفریحی پیش رو دارند خریداری می شوند.

در بین بلیط های موجود برای هواپیما پایین ترین نرخ بلیط هواپیما به اکونومی اختصاص دارد  و صندلی های کلاس اقتصادی معمولا در ردیف های کنار هم قرار گرفته اند. از امکاناتی که برای مسافران این نوع پرواز در نظر گرفته می‌شود، می توان به تعدادی روزنامه، مجلات تبلیغاتی و کارت راهنمای پرواز اشاره کرد. در برخی هواپیماها با کلاس اکونومی مانیتور شخصی با امکانات محدود موجود است و به طور رایج کلیه مسافران بخش اکونومی از یک مانیتور بزرگ که  معمولا برنامه‌ مشخصی پخش می‌کند ،بهره مند می شوند. شایان ذکر است که  سایر امکانات برای مسافران در کلاس اکونومی، به ایرلاین  و مسیر پرواز و نوع هواپیما بستگی دارد.

پرواز سان اکسپرس از تهران به آنتالیا  یا  پرواز عمان از مسقط به دبی از جمله پرواز های درجه اقتصادی به شمار می روند.